Skład karmy w pigułce, czyli jak czytać etykiety
Podziel się:

Skład karmy w pigułce, czyli jak czytać etykiety

01.07.2022 lek. wet. Małgorzata Miłosz

Umiejętność odszyfrowania etykiet jest niezwykle przydatna w podejmowaniu decyzji co do wyboru najlepszej karmy dla Twojego czworonoga. Sprawdź jak to robić szybko i skutecznie.

Podziel się:


Karmy komercyjne, czyli te, które kupujemy w sklepach zoologicznych to najczęściej stosowana, bo najwygodniejsza forma żywienia zwierząt domowych. Szacuje się, że w Europie ok. 50 do nawet 90% właścicieli w niektórych jej regionach, karmi psy i koty gotowymi produktami. Mimo że każda karma oznaczona jako pełnoporcjowa zaspokaja całkowicie potrzeby żywieniowe czworonoga na mikro i makro składniki, to ich szeroki wybór stawia nas często przed dylematem, który produkt wybrać. Sam skład karmy często budzi konsternację, bo nie wiemy, co tak naprawdę będzie dla naszego zwierzaka odpowiednie.

Dlatego podpowiadamy, jak czytać etykiety, aby kupować mądrze karmy najwyższej jakości. 


Spis treści


Krótki poradnik czytania etykiety

Analiza składu karmy to jeden z najważniejszych elementów, którym powinieneś kierować się przed jej zakupem. Informacje zawarte na etykiecie karmy dla psa czy kota są ściśle uregulowane prawnie. Podstawowym aktem w tym zakresie jest Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Europy nr 767/2009 w sprawie wprowadzania na rynek i stosowania pasz. Określa ono wymogi w zakresie bezpieczeństwa produktów żywienia zwierząt oraz zasady ich etykietowania, umożliwiające konsumentowi dokonanie świadomego wyboru. Przepisy te mówią również o tym, co producent musi, czego nie musi i czego nie może umieścić na opakowaniu. 

Etykieta karmy składa się z dwóch podstawowych części – części głównej i części statutowej. 

W części głównej zamieszczone są:

  • informacje dotyczące identyfikacji produktu 
  • tzw. deklaracja marketingowa

A w części statutowej: 

  • rodzaj karmy
  • przeznaczenie
  • skład surowcowy
  • skład analityczny
  • dodatki do żywności
  • sposób podawania
  • data ważności i numer serii
  • dane producenta 
  • masa netto


Skład karmy – Część główna etykiety

Sucha karma w opakowaniu i misce, obok piłeczka. Etykieta karmy przedstawia nazwę produktu

Skład karmy jest jednym z najistotniejszych elementów wpływających na jej jakość.

Identyfikacja produktu

Identyfikacja produktu to nic innego jak graficzne przedstawienie nazwy produktu oraz informacje marketingowe, które podaje producent. Nie mogą one wprowadzać konsumenta w błąd i informować, że skład karmy np. posiada cechy, których de facto nie ma. Umieszcza się tu także informacje dotyczące rodzaju karmy i jej przeznaczenia (gatunek, wiek itp.) np. pełnoporcjowa karma dla kotów dorosłych, czy kompletna karma dla szczeniąt ras małych.

Deklaracja marketingowa

Deklaracja marketingowa to informacja, która jest jedną z najistotniejszych jeżeli chodzi o szybką identyfikację głównych składników pokarmowych, czyli „smak” karmy. Ale tu trzeba czytać uważnie, gdyż deklaracja:

  • o smaku… – oznacza, że karma zawiera do 4% deklarowanego składnika,
  • z… – oznacza, że karma zawiera od 4 do 14% deklarowanego składnika,
  • bogata w… – oznacza, że karma zawiera od 14 do 26% deklarowanego składnika,
  • danie z… – oznacza, że karma zawiera powyżej 26% deklarowanego składnika,
  • wyłącznie z… – oznacza, że karma składa się w 100% z deklarowanego składnika, co kwalifikuje ją jako karmę uzupełniającą, gdyż wykluczone jest jej zbilansowanie (ponieważ zawiera tylko jeden składnik).

Skład karmy – Część statutowa etykiety

Rodzaj i przeznaczenie karmy

Co do rodzaju karmy, możesz spotkać się z dwoma typami oznaczeń:

 – karma pełnoporcjowa/kompletna – to produkt w pełni pokrywający zapotrzebowanie na wszystkie składniki pokarmowe (białko, węglowodany, tłuszcze, witaminy i minerały), który może być jedynym źródłem pożywienia. 

– karma uzupełniająca – to oznacza, że taka karma musi być suplementowana lub stosowana jako dodatek do karm kompletnych.

Przeznaczenie karmy to informacje na temat gatunku i wieku zwierzęcia. W przypadku niektórych karm uwzględnia się również wielkość, stan fizjologiczny (np. kompletna karma premium dla wykastrowanych kotów ze skłonnością do nadwagi) lub schorzenia, w których jej podawanie jest zalecane (np. dietetyczna karma dla psów z przewlekłą lub ostrą biegunką).

Skład komponentowy (surowcowy) karmy

Skład surowcowy karmy musi być wyszczególniony na etykiecie w kolejności malejącej. Na pierwszym miejscu znajduje się zatem składnik, którego w danym produkcie jest najwięcej. Warto zaznaczyć, że skład dotyczy masy surowców przed obróbką termiczną, co w przypadku karm mokrych jest mniej istotne, niż suchych. Składniki karm suchych poddawane są procesom ekstruzji, czyli swoistego gotowania pod ciśnieniem. Przez odparowanie wody zmniejszają one swój objętościowy udział w produkcie finalnym.

Producenci stosują dwa rodzaje formuł w deklaracji składu surowcowego – otwartą i zamkniętą.

Formuła/receptura otwarta to wyszczególnienie składników w formie kategorii produktowych np. mięso i surowce pochodzenia zwierzęcego, surowce pochodzenia roślinnego, czy ryby i produkty rybne. Pozwala to producentowi na elastyczność w doborze surowców danej kategorii, opierającym się zasadniczo na ich dostępności i cenie.

W formule zamkniętej natomiast wszystkie składniki wymienione są z nazwy np. jagnięcina, ryż, marchew, ziemniaki, wysłodki buraczane suszone itp. Dzięki temu konsument zna wszystkie surowce wchodzące w skład receptury. Ma to szczególne znaczenie w przypadku zwierząt z wrażliwym przewodem pokarmowym lub alergią, gdzie dodatek nowego składnika może spowodować rewolucję żołądkową.

Zawartość składników odżywczych jest jednym z kluczowych elementów przy wyborze odpowiedniej karmy.

Skład analityczny karmy

Skład analityczny karmy to procentowa zawartość poszczególnych składników pokarmowych w karmie. Wymienione są tu białko surowe, tłuszcz surowy, włókno surowe i popiół surowy. Wilgotność podaje się w przypadku karm zawierających ponad 14% wody, czyli z reguły nie widnieje w składzie karm suchych. Dodatkowo niektórzy producenci zamieszczają również takie składniki jak np. wapń, fosfor, magnez, chlorki, potas, sód, kwasy omega i inne. Ciekawostką jest, że nie znajdziemy w takiej tabeli zawartości węglowodanów. Oczywiście możemy ją obliczyć jako:


Węglowodany% = 100% – (białko surowe + tłuszcz surowy + włókno surowe + popiół surowy + wilgotność)

Wzór na obliczenie ilości węglowodanów w karmie.

Pamiętać trzeba, że skład analityczny odnosi się do suchej masy. Ma to znaczenie przy porównywaniu składu np. karmy suchej z mokrą. Opcjonalnie producenci karm zamieszczają również informacje o wartości kalorycznej, co ma znaczenie przy wyliczaniu dawki pokarmowej dla naszego zwierzaka. Wartość kaloryczną można wyliczyć również samemu.

Dla przykładu porównajmy zawartość białka w dwóch różnych karmach, suchej i mokrej.

Karma sucha X – zawartość białka 25% i wartość energetyczna 400 kcal/100g vs. karma mokra Y – zawartość białka 8,5% i wartość energetyczna 120 kcal/100g. Na pierwszy rzut oka wydawałoby się, że karma mokra będzie w białko uboższa. Ale czy tak jest na prawdę?

Ilość kilokalorii pochodzących z białka obliczamy, mnożąc zawartość białka przez 3,5 (wsp. Atwatera), a następnie obliczając z proporcji ilość białka przypadającego na 1000 kcal. A wygląda to tak:

Dla karmy X

25 x 3,5 = 87,5

87,5 x 1000/400 = 22%

Dla karmy Y

8,5 x 3,5 = 29,75

29,75 x 1000/120 = 25%

Jak wynika z powyższego wyliczenia z uwzględnieniem energii metabolicznej, to karma mokra Y będzie bogatsza w białko. Zauważyć jednak należy, że obie karmy mają zawartość protein pokrywającą zapotrzebowanie na ten składnik i nie zawsze więcej znaczy lepiej. Uwagę należy zwracać także na źródła pochodzenia białka.

Dodatki do żywności w karmie

Dodatki do żywności znajdujące się w karmach dla zwierząt, czyli m.in. witaminy, minerały, barwniki, przeciwutleniacze i konserwanty, podlegają ścisłym regulacjom prawnym. Muszą uzyskać odpowiednią autoryzację oraz zostać umieszczone w rejestrze dodatków paszowych, a ich użycie jest nadzorowane. Do najczęściej stosowanych dodatków należą:

  • przeciwutleniacze – np. tokoferole, BHA, witamina C, kwas fosforowy – ich zadaniem jest  hamowanie procesu utleniania, co wpływa na świeżość i jakość karm, zwłaszcza suchych, gdzie proces przechowywania jest długi
  • konserwanty – np. propioniany, sorbinian potasu – ich dodatek jest konieczny w karmach o wysokiej aktywności wody (mokrych) i półwilgotnych w celu ochrony przed namnażaniem bakterii i grzybów
  • dodatki sensoryczne: np. ekstrakt z herbaty
  • witaminy i minerały oraz niektóre aminokwasy (np. tauryna)

Data ważności i dane producenta

Datę ważności i numer serii umieszcza się bezpośrednio na etykiecie lub poza nią np. na zgrzewie lub wieczku w przypadku puszek. Data zapisywana jest w formacie dzień/miesiąc/rok.

Dane producenta to nazwa oraz adres siedziby firmy odpowiedzialnej za dany produkt.

Deklaracja dotycząca masy netto to informacja o wadze produktu bez opakowania. Może być dodatkowo opatrzona symbolem „e”. Oznacza to, że towar spełnia wymagania określone w przepisach ustawy o towarach paczkowanych – producent stosuje system kontroli wewnętrznej ilości pakowanego produktu.

Sposób podawania karmy

Producent ma obowiązek zamieszczenia na opakowaniu sposobu podawania karmy. Jest to instrukcja w formie tabeli, mówiąca ile gram pokarmu właściciel podaje psu na daną masę ciała. Informacja ta podana jest w pewnych przedziałach (widełkach) i można się nią jak najbardziej sugerować. Jeśli masz zwierzaka o specyficznych potrzebach żywieniowych, czyli np. bardzo aktywnego, kastrowanego, otyłego itp. warto samemu wyliczyć zapotrzebowanie energetyczne i ilość karmy.

Reasumując, z etykiety karmy jesteśmy w stanie wiele wyczytać, ale jakość i strawność produktu pokaże dopiero praktyka. Czworonóg oceni smakowitość, a Ty kondycję i aktywność swojego zwierzaka.



Bibliografia:

  1. Podstawy żywienia psów i kotów. Podręcznik dla lekarzy i studentów weterynarii. B. Barszczewska M. Ceregrzyn,  Roman Lechowski.
  2. Żywienie i dietetyka psów i kotów. Przewodnik dla lekarza weterynarii. Debora Guidi.
  3. Podstawowe wiadomości o składnikach pokarmowych, oraz ich roli w funkcjonowaniu organizmu psów i kotów. Prof. Dominique Grandjean.
  4. Rozporządzenie parlamentu europejskiego i rady (WE) nr 767/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie wprowadzania na rynek i stosowania pasz.
  5. Rozporządzenie (WE) nr 1831/2003 parlamentu europejskiego i rady z dnia 22 sierpnia 2003 r. w sprawie dodatków stosowanych w żywieniu zwierząt.

Komentarze

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Inne artykuły w tej kategorii
Sylwester z psem i kotem
Sylwester z psem i kotem
16.12.2022 Marta Woźniak

Powitanie Nowego Roku to dla wielu z nas powód do całonocnego... czytaj dalej

polecane produkty

Kontakt

Potrzebujesz wsparcia podczas zakupów?

Masz pytanie odnośnie zamówienia?

786 687 687

Czekamy na twój telefon
od poniedziałku do piątku od 8:00 do 16:00

kontakt@animalo.pl

Obserwuj nas i udostępniaj zdjęcia
swojego zwierzaka

Odbiór osobisty zamówień:

Magazyn Rumia 84-230
ul.Działkowców 15 Brama 10